9 trí thông minh của trẻ mà bạn cần biết là:
- Trí thông minh không gian
- Trí thông minh khám phá tự nhiên học
- Trí thông minh giao tiếp
- Trí thông minh nhận thức bản thân
- Trí thông minh âm nhạc
- Trí thông minh vận động
- Trí thông minh logic
- Trí thông minh ngôn ngữ
- Trí thông minh hiện sinh
Trong bài viết dưới đây, CleaniS sẽ giới thiệu bạn các loại trí thông minh của trẻ và cách bồi dưỡng nhé!
Nội Dung Bài Viết
Trí thông minh của trẻ là gì?
Trí thông minh của trẻ là khả năng hay tiềm năng từ bên trong của mỗi bé. Người đầu tiên trình bày ý tưởng về đa trí tuệ là Howard Gardner – nhà tâm lý học của trường đại học Harvard vào đầu những năm 1980.
Theo phân tích của ông, mỗi một đứa trẻ sẽ sở hữu một hoặc nhiều loại trí thông minh khác nhau và việc phát hiện ra các thế mạnh, loại trí thông minh ở trẻ sẽ rất quan trọng. Điều này giúp trẻ phát triển toàn diện và tối đa các tiềm năng của bản thân để đạt được những thành công, thành tựu trong công việc, cuộc sống tương lai.
9 loại trí thông minh của trẻ em
Một đứa trẻ có thể thể hiện một hoặc nhiều loại trí thông minh một cách tự nhiên và đây sẽ là nền tảng giúp định hình tương lai của bé. Bạn có thể cho con mình khám phá thế mạnh của bản thân một cách tự nhiên bằng cách cho trẻ tiếp xúc với các kiến thức và kỹ năng phù hợp.
Dưới đây là 9 loại trí thông minh của trẻ:
1. Trí thông minh không gian
Trí thông minh của trẻ về không gian là một loại trí thông minh độc đáo, có khả năng đánh giá, lý luận và hình thành khái niệm không gian lớn. Các bé sở hữu loại trí thông minh này có thể xây dựng, suy nghĩ trừu tượng và đa chiều một cách hợp lý các yếu tố không gian khác nhau mà không cần sự hỗ trợ nhiều từ người khác.
Những trẻ có loại trí thông minh này có xu hướng tiếp thu tốt mọi kiến thức bằng thị giác và hình ảnh, nên sẽ phù hợp các ngành nghề như: bác sĩ phẫu thuật, họa sĩ, kỹ sư, kiến trúc sư, phi công,…
2. Trí thông minh khám phá tự nhiên học
Trí thông minh của trẻ về khám phá tự nhiên học được biểu hiện thông qua niềm yêu thích các hoạt động ngoài trời và mọi thứ mà thế giới sinh vật mang lại. Loại trí thông minh của trẻ này giúp các em có khả diễn giải thông qua các sắc thái tự nhiên như sự phân biệt giữa động vật, thực vật và những yếu tố khác trong thiên nhiên, cuộc sống.
Charles Darwin và Jane Goodall là hai người tiêu biểu sở hữu loại trí thông minh này. Đến ngày nay, hai người họ đã để lại rất nhiều những khám phá có giá trị về thế giới xung quanh chúng ta. Các ngành nghề như: nhà khoa học, nhà sinh vật học, nhà bảo tồn, nhà địa chất, nông dân và bác sĩ đều là những lĩnh vực phù hợp với thông minh của trẻ về khám phá tự nhiên học.
3. Trí thông minh giao tiếp
Trí thông minh của trẻ về giao tiếp được biểu hiện thông qua khả năng vượt trội trong các hoạt động nhóm, dự án, bài tập, cách trò chuyện và giao tiếp với mọi người xung quanh. Những trẻ có loại trí thông minh này thường rất giỏi trong việc thấu hiểu cảm xúc, quan tâm, dễ nắm bắt tâm trạng, tính khí và có thể chuyển sang chủ đề mà bé tò mò một cách dễ dàng.
Thông thường, những trẻ có trí thông minh về giao tiếp sẽ có đức tính thấu hiểu và đồng cảm với những người xung quanh. Loại trí thông minh của trẻ này rất phù hợp để cha mẹ định hướng con cái theo các ngành nghề như: nhà xuất bản, nhà tâm lý học, chính trị gia, nhân viên kinh doanh, quản lý,…
4. Trí thông minh nhận thức bản thân
Trí thông minh của trẻ về nhận thức bản thân thể hiện thông qua khả năng tự nhận thức những vấn để liên quan đến sự nhạy cảm, cảm xúc bản thân, năng lực lên kế hoạch cùng các mục tiêu và nỗi lo của chính mình. Loại trí thông minh của trẻ này rất cần thiết ở trẻ em vì trong xã hội hiện nay con người đều phải tự mình đưa ra những quyết định quan trọng có thể ảnh hưởng đến cuộc đời.
Trí thông minh của trẻ về nhận thức bản thân đặc biệt phù hợp với các lĩnh vực như: bác sĩ tâm lý, nhà tâm lý học, trị liệu, nhà lý luận, triết gia, doanh nhân, chuyên gia tư vấn,…
5. Trí thông minh âm nhạc
Trí thông minh của trẻ về âm nhạc sẽ giúp trẻ phát triển độ nhạy với âm sắc, giai điệu, nhịp điệu, cao độ, số chỉ nhịp, kỹ năng hát hoặc khả năng thiên phú chơi một loại nhạc cụ nào đó. Các ca sĩ, nghệ sĩ biểu diễn trên và cá nhân có khả năng sáng tạo là những đối tượng sở hữu loại trí thông minh âm nhạc.
Bạn có thể khám phá trí thông minh của trẻ về âm nhạc bằng cách giới thiệu các bài hát và vần điệu để bé có thể học môn học mới này. Đối với những bé sở hữu khả năng thiên phú về trí thông minh này, cha mẹ nên định hướng các em theo đuổi các ngành nghề liên quan đến nghệ thuật như: giảng viên âm nhạc, ca sĩ và nhạc sĩ.
6. Trí thông minh vận động
Trí thông minh của trẻ về vận động được thể hiện thông qua khả năng thiên phú ở các môn thể thao, thể dục dụng cụ, khiêu vũ và các phương tiện thể chất khác. Những bé sở hữu loại trí thông minh này có thể là những người học xuất sắc khi khám phá các chủ đề liên quan đến đạo cụ, công cụ và đồ chơi.
Chẳng hạn, một em không cần học một bài múa quá lâu nhưng có thể biểu diễn lại một cách trơn tru bằng những động tác tinh tế. Loại trí thông minh của trẻ này rất phù hợp để định hướng các lĩnh vực như: vũ công, vận động viên, thợ cơ khí, thợ xây, diễn viên và bác sĩ vật lý trị liệu.
7. Trí thông minh logic
Để nhận biết trí thông minh của trẻ về logic, bạn nên dựa trên khả năng phân tích vấn đề hợp lý, xử lý các phép tính toán phức tạp một cách đơn giản và tìm hiểu vấn đề khoa học. Những người điển hình của loại trí thông minh về logic này là Albert Einstein và Bill Gates, hai cá nhân có kỹ năng phát triển các phương trình, chứng minh cùng giải quyết các vấn đề trừu tượng.
Các ngành nghề như kỹ sư, nhà toán học, nhà kinh tế học, nhà khoa học, kế toán, công nghệ thông tin,…. sẽ cực kỳ phù hợp với trí thông minh của trẻ về logic.
8. Trí thông minh ngôn ngữ
Trí thông minh của trẻ về ngôn ngữ được thể hiện ở những đứa trẻ có khiếu hài hước, nhạy cảm về ý nghĩa các từ, cách sắp xếp thứ tự trong câu, âm thanh, nhịp điệu, sự biến tố của từ vựng, nhịp thơ, nghệ thuật và khả năng sáng tạo bẩm sinh. Những đứa trẻ này có thể học tốt nhất khi đọc qua văn bản ở dạng tường thuật hoặc hướng dẫn trực tuyến.
Những lĩnh vực như biên tập viên, nhà biên kịch, luật sư, tiểu thuyết gia, nhà thơ, nhà báo, giảng viên ngôn ngữ và nhà nhà nghiên cứu,… là ngành nghề xuất sắc dành cho loại trí thông minh của trẻ về ngôn ngữ.
9. Trí thông minh hiện sinh
Trí thông minh của trẻ về hiện sinh là năng lực hay khả năng để hiểu và chiêm nghiệm các chủ đề về triết học liên quan đến sự tồn tại loài người.
Trẻ em sở hữu loại trí thông minh này thường có tư duy phản xạ sâu sắc và hình thành các câu hỏi triết học sâu sắc như: nguồn gốc của loài người, ý nghĩa cuộc sống, điều gì tạo nên ý thức và mục đích con người trên trái đất. Ngoài ra, các em còn có những thói quen như thích viết nhật ký, giao tiếp với người khác về cách bé sử dụng thời gian, thích giúp đỡ mọi người hoặc động vật, háo hức tham gia các hoạt động từ thiện, dễ dàng giao tiếp với đồng nghiệp và thích thảo luận về những điều vô hình.
Những đứa trẻ sở hữu trí thông minh hiện sinh sẽ phù hợp với các lĩnh vực như: mục sư, người hướng dẫn thiền, huấn luyện viên yoga, nhà ngoại cảm, cố vấn mục vụ, giáo sĩ, diễn giả và triết gia.
Trí thông minh của trẻ được di truyền từ ai?
Theo các nhà nghiên cứu, phần lớn trí thông minh của trẻ sẽ được thừa hưởng bởi gen di truyền của người mẹ vì đặc điểm này được quyết định bởi nhiễm sắc thể X. Trí thông minh của trẻ là một trong những loại gen có điều kiện sẽ chỉ hoạt động nếu được truyền từ người mẹ.
Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã sử dụng chuột bạch biến đổi gen để xác định vấn đề này. Kết quả chỉ ra, những con hưởng phần lớn gen của mẹ thì có đầu và não phát triển lớn hơn phần cơ thể trong khi những con hưởng nhiều gen của người cha hơn sẽ có bộ não nhỏ và cơ thể lớn hơn.
Trẻ em có mối liên kết rất chặt chẽ với người mẹ. Người mẹ sẽ mang lại cho con cái cảm giác được bảo vệ, giúp bé có thể tự do khám phá, làm điều mình muốn và sự tự tin để giải quyết vấn đề. Ngoài ra, người mẹ cũng có có xu hướng luôn muốn giúp trẻ giải quyết vấn đề và phát huy hết tiềm năng của mình.
Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, một loạt các đặc điểm khác do gen quyết định như trực giác và cảm xúc có thể được thừa hưởng từ người cha cũng là chìa khóa để mở ra trí thông minh tiềm ẩn.
Lợi ích khi trí thông minh của trẻ đa dạng
Có rất nhiều lợi ích khi trí thông minh của trẻ đa dạng và đây sẽ là tài sản lớn cũng như là điều lý tưởng để các em có thể khám phá và tò mò về thế giới xung quanh.
Được giao tiếp với những đứa trẻ có nền tảng và sở thích khác nhau cũng là một cách để kích thích các loại trí thông minh của trẻ. Điều này có thể giúp trẻ hình thành tình bạn mới và khám phá các loại chủ đề khác nhau khi tự tin vào khả năng của mình để thể hiện, phát triển hơn nữa. Các phụ huynh có thể tập trung vào văn hóa khám phá, thảo luận tại nhà để có thể khiến các bé tò mò và không ngừng tìm kiếm câu trả lời chính xác.
Các bé cũng có thể tự chủ động và linh hoạt trong một môi trường không ngừng phát triển. Với sự ra đời của công nghệ trên quy mô lớn, trẻ em cần có những kỹ năng cơ bản phù hợp với các lĩnh vực để luôn dẫn đầu. Bạn cũng nên tạo điều kiện giúp bé có thể kết hợp các lĩnh vực trí tuệ và kỹ năng khác nhau để tạo ra những sở thích mới, tăng thêm giá trị cho cuộc sống tương lai của trẻ.
Các yếu tố ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ
Dưới đây là một số yếu tố quan trọng nhất có thể ảnh hưởng đến trí thông minh của trẻ:
- Di truyền: Trí thông minh sẽ bị ảnh hưởng một phần bởi yếu tố di truyền. Một số gen nhất định có thể liên quan nhiều đến khả năng nhận thức và do đó trí thông minh của trẻ cũng sẽ cao hơn.
- Yếu tố môi trường: Các yếu tố môi trường như chế độ dinh dưỡng, căng thẳng và bị tiếp xúc với chất độc có thể tác động đến sự phát triển của não trẻ, nên cũng ảnh hưởng đến trí thông minh bé. Có bằng chứng cho thấy, một môi trường thiếu thốn sẽ làm giảm trí thông minh của trẻ. Ngược lại, chế độ dinh dưỡng phong phú, được giáo dục chất lượng và nền tảng gia đình tốt sẽ giúp tăng trí thông minh.
- Sự phát triển của não bộ: Sự phát triển của các cấu trúc não bộ và sự hình thành các kết nối thần kinh, có thể tác động đáng kể đến trí thông minh của trẻ.
- Sức khỏe và hạnh phúc: Một sức khỏe tốt, cảm giác hạnh phúc, chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập thể dục thường xuyên và được ngủ đủ giấc có thể góp phần nâng cao mức độ thông minh của trẻ. Một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ dẫn đến sức khỏe tinh thần và trí thông minh của trẻ tốt hơn.
- Kinh nghiệm học tập: Nếu bé được giáo dục và tiếp xúc với thông tin, ý tưởng mới, thì điều này có thể tác động khá mạnh đến trí thông minh của trẻ. Với những kiến thức và ý tưởng tốt hơn, con người trở nên thông minh hơn.
- Trí tuệ cảm xúc và xã hội: Trí tuệ cảm xúc, xã hội, khả năng hiểu biết, điều chỉnh cảm xúc và điều hướng các mối quan hệ xã hội là những yếu tố rất quan trọng đối với một đứa trẻ.
Cách nuôi dưỡng trí thông minh của trẻ đa dạng hơn
Có một số chiến lược mà bạn có thể sử dụng để nuôi dưỡng trí thông minh của trẻ em. Bạn có thể chọn kết hợp các hình thức và chương trình phù hợp để đảm bảo rằng trẻ sẽ có hứng thú tích cực với nhiều lĩnh vực trí thông minh.
1. Thiết kế thời gian chất lượng để khám phá
Bạn có thể trau dồi trí thông minh của trẻ bằng cách thiết kế thời gian chất lượng trong lịch trình để các em có thể tập trung vào các lĩnh vực khác nhau. Bạn có thể vạch ra một vài giờ mỗi tuần để tối đa hóa khả năng tiếp xúc của bé với các môi trường khác nhau, chẳng hạn như giới thiệu sách, công cụ và công nghệ mới để giúp trẻ phát triển. Bạn có thể xác định các rào cản, tư duy hạn chế ở con mình, đồng thời khuyến khích bé không ngừng tìm kiếm các lĩnh vực chuyên môn và khám phá mới.
2. Đưa ra nhiều hình thức kích thích
Bạn có thể tự đánh giá điểm mạnh và điểm yếu của con mình, từ đó cho các con rèn luyện, học tập thêm để để cân bằng điều này. Nếu trẻ tỏ ra quan tâm nhiều hơn đến việc giao tiếp xã hội và nhảy múa, thì việc cho bé xem các dự án về ngôn ngữ học và toán học có thể kích thích sự tò mò. Bạn cũng có thể khuyến khích trẻ nhận thức được loại trí thông minh của mình và kết nối với những đứa trẻ khác, điều có thể có thể giúp cung cấp cho bé những thông tin về các lĩnh vực chủ đề khác nhau.
3. Mở rộng phạm vi và phạm vi ảnh hưởng
Bạn có thể nuôi dưỡng ý thức phát triển tích cực đa trí thông minh ở trẻ bằng cách mở rộng phạm vi tiếp cận và khả năng tiếp cận của các bé. Bạn có thể chọn tham gia các khóa học trực tuyến, trò chơi dạy kỹ năng cho trẻ và thường xuyên đến thư viện để bồi dưỡng kiến thức cho con bạn. Bạn cũng có thể khuyến khích con mình khám phá các lớp học và nhóm chơi mới, nơi trẻ có thể tập trung phát triển các kỹ năng khác.
4. Tham khảo các nhà cố vấn trong các lĩnh vực quan trọng
Bạn có thể tạo điều kiện để con mình tiếp cận các chương trình hướng nghiệp hoặc dành thời gian chất lượng để gặp những người đã có chuyên môn cao trong các lĩnh vực mà trẻ có thể quan tâm. Nếu trẻ yêu thích và định hướng theo lĩnh lĩnh vực âm nhạc, việc kết nối bé với giáo viên âm nhạc sẽ là một cách tuyệt vời để giúp con phát triển sớm hơn. Nếu trẻ yêu thích tư duy logic và toán học, việc dành thời gian để tiếp xúc với những nhà khoa học sẽ rất có ích.
Các chất dinh dưỡng giúp phát triển trí thông minh của trẻ
Dưới đây là một số chất dinh dưỡng cần thiết góp phần rất lớn cho sự phát triển trí thông minh của trẻ:
- Glucozơ: Đây là chất dinh dưỡng tốt cho não, chứa trong các thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả. Ăn uống đều đặn với thực đơn phù hợp có thể giúp trẻ tập trung và ghi nhớ dễ dàng hơn. Tránh cho trẻ nạp Glucozo từ kẹo, soda và các sản phẩm có chứa đường tinh luyện.
- Vitamin B: Loại chất này thường có trong các loại rau lá xanh và đặc biệt tốt cho não bộ. Bạn có thể cho bé ăn các thực phẩm như trứng hữu cơ, gạo lứt và các loại hạt để bổ sung loại vitamin này. Ngoài ra, các loại rau như: bina, cải xoăn, bắp cải sẽ chứa vitamin B6, B12, sắt và Folate rất tốt cho não bộ.
- Sắt: Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí dinh dưỡng được thực hiện vào năm 2017, cho thấy rằng sắt đóng vai trò quan trọng trong chức năng não và xây dựng tế bào não bao gồm quá trình hình thành thần kinh, chuyển hóa chất dẫn truyền thần kinh, Myelin hóa, khớp thần kinh, năng lượng. Bạn có thể bổ sung sắt cho bé từ thực phẩm như thịt đỏ, đặc biệt là gan và các loại rau củ như rau bina, măng tây, đậu Hà Lan, cải xoăn, củ cải đường.
- Omega3: Các thực phẩm chứa axit béo Omega3 rất tốt cho sức khỏe não bộ. Trẻ em chắc chắn rất thích thức ăn được chế biến đơn giản, ví dụ như các loại thực phẩm từ cá, cá hồi, quả óc chó và hạt chia.
- Chống oxy hóa: Chất chống oxy hóa có lợi không chỉ cho não mà còn đóng vai trò duy trì sức khỏe tổng thể. Ví dụ, trong các loại quả mọng các đặc tính chống oxy hóa có lợi giúp tăng cường trí não.
- Magie: Để làm phong phú thêm thực đơn cũng như hỗ trợ trí não của trẻ, bạn có thể chế biến các loại thực phẩm có chứa Magie. Chẳng hạn như khoai tây chưa gọt vỏ, sữa chua, phô mai, đậu phụ, cá, đậu lăng và rau bina.
- Luteolin: Đây là một hợp chất thực vật giúp giảm tác động của quá trình lão hóa lên não. Ngoài ra, rau củ như cà rốt và cà chua sẽ chứa nhiều Luteolin giúp tăng cường trí não.
- Ngoài ra, còn những chất dinh dưỡng khác quan trọng đối với trí thông minh của trẻ như: Cholin, Folat, iốt, chất đạm, vitamin A, vitamin D và kẽm.
Ở bài viết trên chúng tôi đã cung cấp cho bạn những kiến thức về các loại trí thông minh của trẻ, hy vọng rằng bạn sẽ xác định được và định hướng trẻ phát triển trong một tốt nhất nhé! Bên cạnh đó, để con có thể phát triển toàn diện các trí thông minh, bạn cần giúp con nhận ra điểm mạnh và điểm yếu của bản thân để thúc đẩy được niềm đam mê, tiềm năng bên trong một cách hiệu quả nhất thay vì ép các bé theo định hướng mà mình mong muốn.
